انواع فایل سیستم در سیستم عامل ها برای مدیریت و ذخیره‌سازی اطلاعات و فایل‌ها استفاده می شوند. این انواع فایل سیستم‌ها به تعداد زیادی وجود دارند، اما دو نوع اصلی از آن‌ها عبارتند از:

1. فایل سیستم مبتنی بر هیرارشی (Hierarchical File System): این نوع فایل سیستم به طور معمول در سیستم‌های عامل شبه‌یونیکس مانند Linux و macOS استفاده می‌شود. در این نوع فایل سیستم، فایل‌ها و دایرکتوری‌ها به صورت یک درخت سلسله‌مراتبی سازماندهی می‌شوند. هر دایرکتوری می‌تواند حاوی فایل‌ها و دایرکتوری‌های دیگر باشد.

2. فایل سیستم مبتنی بر NTFS (New Technology File System): این نوع فایل سیستم معمولاً در سیستم‌عامل ویندوز استفاده می‌شود. NTFS امکانات پیشرفته‌تری از جمله پشتیبانی از فایل‌های بزرگ، سطح دسترسی، رمزنگاری و ویژگی‌های پیشرفته دیگر را ارائه می‌دهد.

علاوه بر این دو نوع اصلی، سیستم‌عامل‌های دیگر نیز از فایل سیستم‌های مختلفی استفاده می‌کنند، مانند FAT (File Allocation Table) که در سیستم‌عامل‌های قدیمی و ویندوز استفاده می‌شد، و exFAT که برای حافظه‌های فلش و دستگاه‌های قابل حمل مناسب است. هر نوع فایل سیستم ویژگی‌ها و مزایای خود را دارد و از آن به تنظیمات و نیازهای سیستم‌عامل مرتبط با آن استفاده می‌شود.

. برخی از انواع رایج سیستم فایل عبارتند از:

1. FAT (File Allocation Table)-1977
2. NTFS (New Technology File System)-1993
3. ext (Extended File System)-1992
4. HFS (Hierarchical File System)-1985
5. APFS (Apple File System)-2017
6. ReFS (Resilient File System )-2012

• FAT : یک فایل سیستم قدیمی که توسط نسخه های قدیمی ویندوز و سایر سیستم عامل ها استفاده می شود.
• NTFS: یک فایل سیستم مدرن که توسط ویندوز استفاده می شود. از ویژگی هایی مانند مجوزهای فایل و پوشه، فشرده سازی و رمزگذاری پشتیبانی می کند.
• ext: یک فایل سیستم که معمولا در سیستم عامل های مبتنی بر لینوکس و یونیکس استفاده می شود.
• HFS: یک سیستم فایل که توسط macOS استفاده می شود.
• APFS: یک سیستم فایل جدید توسط اپل برای مک و دستگاه های iOS خود معرفی شده است.
• ReFS:  یک فایل سیستم است که توسط مایکروسافت برای استفاده در سیستم عامل ویندوز طراحی شده است تا بر برخی از محدودیت های فایل سیستم NTFS غلبه نماید.

مزایای استفاده از فایل سیستم

• سازماندهی(Organization): با سازماندهی فایل ها مدیریت آن ها را ساده تر میکند.
• حفاظت از داده ها(Data protection):  معمولا شامل permission  های فایل و پوشه ها هستند  و  پشتیبان گیری و رمز گذاری آن ها و تشخیض خطا هستند تا از داده ها محافظت کنند.
• بهبود عملکرد (Improved performance): فایل سیستم با یک طراحی خوب می تواند عملکرد خواندن و نوشتن داده ها را بر روی دیسک بهبود بخشد.

معایب استفاده از فایل سیستم

• سازگاری(Compatibility): انتقال فایل بین سیستم عامل های مختلف که دارای  system file   متفاوت است دشوار است.
• سربار فضای دیسک(Disk space overhead): ممکن است از مقداری فضای دیسک برای ذخیره Meta date  و سایر اطلاعات overhead استفاده کنند که باعث کاهش فضای موجود برای داده ها می شود.
• آسیب پذیری (Vulnerability): سیستم های فایل می توانند در برابر خرابی داده ها، بدافزارها و سایر تهدیدات امنیتی آسیب پذیر باشند که می تواند ثبات و امنیت سیستم را به خطر بیندازد.